Γνωρίστε τους φίλους του παιδιού σας…. Μάθετε τι του αρέσει να κάνει την ελεύθερη ώρα του…. Μάθετε που του αρέσει να πηγαίνει.
Μην ασκείτε κριτική στο τρόπο με τον οποίο φέρετε και σκέφτεται το παιδί σας…. Βρείτε άλλους τρόπους να δώσετε συμβουλές.
Πολλές φορές για το παιδί αρκεί να ξέρει απλώς ότι είστε εκει για να το στηρίξετε.
Μην αφήνετε το παιδί ανεξέλεγκτο. Βάλτε όρια.
Ανακαλύψτε μια πρακτική συμφωνία – ένα «συμβιβασμό» όταν οι απόψεις σας είναι αντίθετες.
Εκφράστε τα δικά σας συναισθήματα στο παιδί με ειλικρίνεια για όλα τα θέματα.
Αξιολογήστε καταστάσεις πριν υπάρξει κρίση.
Θυμηθείτε ότι αποστολή του «καλού» γονέα είναι να προετοιμάσει το παιδί του για να ζήσει μόνο του.
ΚΑΝΤΕ ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΜΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙ!
Σε πολλά σπίτια, η ώρα της μελέτης συνοδεύεται από καβγάδες και εντάσεις. Κι όμως, το παιδί σας μπορεί να μάθει να διαβάζει τα μαθήματα της επόμενης μέρας ήρεμα κι αποτελεσματικά.Μετά από περίπου οχτώ ώρες στο σχολείο, το παιδί γυρνάει στο σπίτι και αυτό που το περιμένει είναι πάλι… διάβασμα! Τα παιδιά μοιάζουν, όμως, με εμάς. Όταν επιστρέφουν από το σχολείο, το μόνο που θέλουν είναι να ξεκουραστούν και να χαλαρώσουν. Το πιο λογικό, λοιπόν, είναι να προσπαθούν να αποφύγουν τη μελέτη. Εξάλλου, δεν είναι εύκολο για ένα παιδί να καταλάβει -όπως εμείς οι ενήλικοι- την αξία και τη σημασία της μάθησης. Για εκείνο, το ότι μετά από τον υποχρεωτικό «εγκλωβισμό» του στο σχολείο είναι αναγκασμένο να συνεχίσει να διαβάζει, μοιάζει σχεδόν… αδιανόητο.
Πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την άρνησή του; Ο μόνος σωστός τρόπος να λύσουμε κάθε πρόβλημα είναι να το αντιμετωπίζουμε από τη ρίζα του. Και στη συγκεκριμένη περίπτωση η «ρίζα» είναι η καθημερινότητα. Το ημερήσιο πρόγραμμα ή – όπως αλλιώς το λέμε – η ρουτίνα της καθημερινότητας είναι καθοριστικός παράγοντας για το διάβασμα του παιδιού και όχι μόνο. Είναι σημαντικό να υπάρχει σταθερότητα στο πότε θα γυρίσει από το σχολείο του, πότε θα φάει, πότε θα διαβάσει, πότε θα ξεκουραστεί, πότε θα παίξει, πότε θα κοιμηθεί. Ίσως σας ακούγεται τραβηγμένο ή πολύ καταπιεστικό τόσο για το παιδί σας όσο και για εσάς, αποτελεί όμως τη βάση για όλα όσα προσπαθείτε με κόπο να επιτύχετε. Είναι ο μόνος τρόπος για να του «επιβάλλετε» αυτό που πρέπει να γίνει.
Ένα σταθερό πρόγραμμα δημιουργεί ασφάλεια στο παιδί, ενώ παράλληλα δεν αφήνει περιθώρια για να υπάρξουν διαφωνίες μεταξύ σας, όπως: «Άσε με τώρα, θα διαβάσω μετά» ή «Πρώτα θα παίξω και μετά θα διαβάσω». Μαθαίνοντας από την αρχή σε ένα σταθερό πρόγραμμα, στη συνέχεια αυτό ακολουθείται αβίαστα, φυσιολογικά.
Ποια είναι η ιδανική ώρα για μελέτη; Το καλύτερο είναι, μόλις το παιδί επιστρέφει από το σχολείο, να ξεκουράζεται για περίπου μία ώρα, και στη συνέχεια να ξεκινάει οποιαδήποτε δραστηριότητα απαιτεί σκέψη.
Αποφύγετε να του ζητάτε να κάνει επανάληψη λίγο πριν φύγει για το σχολείο ή το βράδυ λίγο πριν από τον ύπνο. Το διάβασμα της τελευταίας στιγμής, δηλαδή λίγο πριν από το σχολείο, πιθανότατα θα δημιουργήσει άγχος τόσο σε εσάς όσο και στο παιδί, ενώ επίσης και το πολύ πρωινό ξύπνημα είναι λίγο επώδυνο. Οι βραδινές πάλι ώρες, εκτός του ότι είναι κουραστικές, δεν βοηθούν στο αποτελεσματικό διάβασμα. Δεδομένου ότι η κούραση της ημέρας είναι συσσωρευμένη, υπάρχει δυσκολία στη συγκέντρωση αλλά και στην αντίληψη του παιδιού.
Πού πρέπει να διαβάζει; Το πιο σημαντικό σε ο, τι αφορά το χώρο στον οποίο μελετά το παιδί είναι να έχει το ίδιο χαρακτηριστικό με το πρόγραμμά του, να είναι δηλαδή σταθερός. Αυτό σημαίνει ότι δεν θα πρέπει να διαβάζει τη μία μέρα στην κουζίνα, την επόμενη στο σαλόνι, και την άλλη στο δωμάτιό του.
Η καλύτερη επιλογή είναι ένα γραφείο τακτοποιημένο, καθαρό, με τα απαραίτητα πράγματα για το παιδί (μολύβια, γόμα, βιβλία, τετράδια κλπ.), χωρίς άλλα αντικείμενα ή παιχνίδια που θα αποσπούν την προσοχή του. Εξίσου σημαντικοί παράγοντες είναι ένα εργονομικό κάθισμα, ώστε να κάθεται άνετα και σωστά, ο κατάλληλος φωτισμός και ο σωστός αερισμός του χώρου. Φροντίστε, επίσης, να περιορίσετε τις ηχητικές παρεμβάσεις που αποσπούν την προσοχή του παιδιού και εμποδίζουν τη συγκέντρωσή του. Τέτοιες μπορεί να είναι ο ήχος της τηλεόρασης που ακούγεται από το διπλανό δωμάτιο, το παιχνίδι και οι φωνές του αδερφού του που παίζει, η φασαρία από το δρόμο, παράγοντες που κάνουν το παιδί να μην μπορεί να συγκεντρωθεί αλλά και να μη θέλει να διαβάσει, αφού υπάρχει κάτι πιο ευχάριστο. Μοναδική εξαίρεση ήχου που δεν αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα είναι η μουσική. Η μουσική, κυρίως χωρίς στίχους και απαλή στην ένταση, μπορεί να λειτουργήσει θετικά για τη συγκέντρωση και το άγχος, αλλά και να καλύψει πιθανούς εξωτερικούς ήχους που δεν μπορούν να ελεγχθούν.
Η σημασία της συγκέντρωσης: Η συγκέντρωση είναι καταλυτικός παράγοντας για τη σωστή μελέτη. Όμως, συχνά είναι δύσκολο για το μυαλό του παιδιού να μην αφαιρεθεί σε κάποιο γεγονός που συνέβη ή να μην επηρεαστεί από την ανυπομονησία να τελειώσει το διάβασμα. Για τον καθένα, άλλωστε, ανεξάρτητα από την ηλικία του, κάποιες φορές είναι δύσκολο να συγκεντρωθεί. Αυτό που θα μπορούσε να βοηθήσει είναι να μάθετε στο παιδί κάποιες τεχνικές που θα συμβάλλουν στο να ξαναβρεί τη συγκέντρωσή του σε τέτοιες στιγμές, όπως να παίρνει βαθιές ανάσες με αργό και ρυθμικό τρόπο εστιάζοντας την προσοχή στην αναπνοή του. Μία άλλη τεχνική είναι να κλείσει για λίγο τα μάτια, έχοντας την πλάτη γυρισμένη στο βιβλίο, να μετρήσει έως το 10 και, όταν νιώσει πια έτοιμο, να καθίσει μπροστά στο γραφείο του και να ξεκινήσει. Επίσης, αναρωτηθείτε μήπως η έλλειψη συγκέντρωσης οφείλεται σε περιβαλλοντικούς παράγοντες, όπως διάφορες ηχητικές παρεμβάσεις.
Σωστή διατροφή και ύπνος, για αποτελεσματικό διάβασμα Η σωστή διατροφή είναι ένας παράγοντας που βοηθά στην υγιή σκέψη. Μικρά και υγιεινά γεύματα κατά τη διάρκεια της ημέρας βοηθούν το παιδί να έχει ενέργεια, μνήμη και καλή υγεία.
Πριν ξεκινήσει το διάβασμα, θα πρέπει να τρώει ένα ελαφρύ γεύμα – αποφύγετε τις έτοιμες τροφές, τα γλυκά, τα πατατάκια, τα κρουασάν, τα τηγανητά, τις σοκολάτες κτλ., που είναι πλούσια σε κορεσμένα λίπη. Προτιμήστε υγιεινές τροφές, όπως ψάρι, φρούτα, σαλάτες, γιαούρτι με ξηρούς καρπούς, ψωμί με βούτυρο και μέλι. Ο βραδινός ύπνος είναι, επίσης, πολύ σημαντικός τόσο για το διάβασμα όσο και για την υγεία του παιδιού. Βοηθά στην ξεκούραση του σώματος και του νου, τη μνήμη, τη συγκέντρωση, τη σωματική και την πνευματική ανάπτυξη.
Πρακτικές συμβουλές - Η τηλεόραση είναι μεγάλος αντίπαλος για το διάβασμα. Φτιάξτε ένα πρόγραμμα για το τι και πότε μπορεί να βλέπει το παιδί, και κυρίως μην το αφήνετε να δει τηλεόραση αμέσως πριν διαβάσει. - Συζητήστε μαζί του, ώστε να κατανοήσει ποιος είναι ο σκοπός της μελέτης. Εξηγήστε του ότι μελετάμε στο σπίτι για να καταλάβουμε καλύτερα αυτά που έκανε στο σχολείο και για να μπορέσει να μάθει ακόμα περισσότερα την άλλη μέρα. - Μάθετέ του τις συνέπειες που υπάρχουν όταν αφήνουμε τις δουλειές μας μισοτελειωμένες. Τα μαθήματα για το σπίτι είναι η «δουλειά «του, την οποία αν δεν ολοκληρώσει σήμερα, αύριο θα πρέπει να κάνει διπλή. Όλοι, όταν έχουμε μια υποχρέωση, πρέπει να ασχολούμαστε μαζί της στη σωστή ώρα. - Όταν διαπιστώνετε ότι δυσκολεύεται, προσπαθήστε να το ενθαρρύνετε. Για παράδειγμα, πείτε του: «Φαίνεται λίγο δύσκολο, θέλεις να δοκιμάσουμε μαζί;» ή «Πολύ καλή δουλειά μέχρι εδώ, θέλεις να συνεχίσουμε μαζί;». Μην έχετε υπερβολικές απαιτήσεις από το παιδί. Αναγνωρίστε τι μπορεί και τι δεν μπορεί να κάνει καλά, και προσπαθήστε να το ενθαρρύνετε για την προσπάθειά του αλλά και να μειώσετε το άγχος της αποτυχίας όταν δυσκολεύεται. Μην ξεχνάτε πως η προσπάθεια από μόνη της είναι πολύ σημαντική. - Οι περισσότεροι γονείς δεν είναι εκπαιδευμένοι να κάνουν τη δουλειά του δασκάλου. Γι’ αυτό, αν νιώθετε ότι δυσκολεύεστε να βοηθήσετε το παιδί με τη μελέτη του, αναθέστε τη σε κάποιον άλλον. Είναι προτιμότερο να το διαβάσει κάποιος που θα μπορεί να το κάνει πιο αποτελεσματικά, από το να το κάνετε εσείς με το λάθος τρόπο. Αυτό θα έχει αρνητικά αποτελέσματα και στη μάθηση του παιδιού, αλλά και στη μεταξύ σας σχέση. - Μην είστε πολύ πιεστικοί. Μην ξεχνάτε πως η πίεση και το πολύωρο διάβασμα το μόνο αποτέλεσμα που θα φέρουν θα είναι η απέχθεια του παιδιού προς τη μελέτη. Εξάλλου, ένα παιδί στην ηλικία του Δημοτικού δεν πρέπει να διαβάζει πολλές ώρες. Προσπαθήστε να κάνετε την ώρα της μάθησης να μοιάζει διασκεδαστική και ευχάριστη, και όχι καταναγκαστικό έργο! - Όπως σε κάθε επιθυμητή συμπεριφορά, η πιο σημαντική συμβουλή είναι να δώσετε το καλό παράδειγμα. Αν θέλετε, λοιπόν, το παιδί σας να αγαπήσει το διάβασμα, δείξτε του πως κι εσείς το αγαπάτε. Αν σας δει με ένα βιβλίο, θα είναι πιο αποτελεσματικό από το να δώσετε σε εκείνο ένα βιβλίο. - Και μην ξεχνάτε: Βοηθάμε τα παιδιά όταν χρειάζεται, αλλά δεν «διαβάζουμε» για αυτά. Η ευθύνη της μελέτης στο σπίτι ανήκει στο παιδί, όχι σε εσάς. Με τη συνεργασία της Μαρίας Ποθητού (σύμβουλος γονέων, παιδαγωγός, συντονίστρια σχολών γονέων).
ΟΙ ΓΟΝΕΙΣ ΩΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΟΙ
“Επιχείρηση” διάβασμα στο σπίτι: ερωτήσεις & απαντήσεις για αποτελεσματικό διάβασμα
Είναι αρκετοί οι γονείς που ταυτίζουν την ώρα για διάβασμα με αφιέρωση πολλών ωρών καθημερινά, με στιγμές έντασης, θυμού, κούρασης και εξάντλησης της υπομονής. Όταν μάλιστα υπάρχει η πίεση του χρόνου στο συνήθως ούτως ή άλλως φορτωμένο πρόγραμμα παιδιού και γονέα και η κούραση λόγω των απαιτήσεων της καθημερινότητας, τότε το διάβασμα φαντάζει ακόμα πιο δύσκολη υπόθεση.
Ποιές όμως είναι οι πιο συχνές ερωτήσεις που προβληματίζουν τους γονείς όταν έρχεται η ώρα του διαβάσματος στο σπίτι; «Πότε πρέπει να ξεκινάμε το διάβασμα & με ποια μαθήματα;»
Είναι σκόπιμο τα μαθήματα για την επόμενη μέρα να ξεκινούν μετά από κάποιο διάστημα ξεκούρασης του παιδιού από το σχολικό πρόγραμμα. Συνήθως, μία με δύο ώρες από την ώρα επιστροφής απ’ το σχολείο είναι ικανός χρόνος χαλάρωσης και «ανεφοδιασμού» των μαθητών.
Χρειάζεται ωστόσο ισορροπία στους χρόνους έναρξης ώστε να μην ξεκινά αργά μες στην ημέρα οπότε και έχει επέλθει κούραση και οι παραγωγικές ώρες κατά το διάβασμα έχουν περάσει. Σε κάθε περίπτωση πάντως, είναι πολύ αποτελεσματικό να υπάρχει μια σταθερή ώρα έναρξης του διαβάσματος, γεγονός που βοηθάει στην οργάνωση του μαθητή και συνεπώς στην αποτελεσματικότερη μελέτη.
Σχετικά με τη σειρά των μαθημάτων, κάποιες φορές οι γονείς ξεκινούν μαζί με το παιδί με τα μαθήματα που το δυσκολεύουν περισσότερο για να καταλήξουν στα πιο εύκολα, ή το αντίστροφο. Ωστόσο, είναι θετικό να ενθαρρύνεται ο μαθητής να επιλέξει ο ίδιος το μάθημα με το οποίο προτιμά να ξεκινήσει. Μ’ αυτόν τον τρόπο γίνεται μια θετική έναρξη και ο μαθητής αισθάνεται αυτοπεποίθηση και ικανοποίηση αφού επιλέγει το μάθημα στο οποίο τα καταφέρνει καλύτερα.
«Είναι καλό να κάθομαι συνεχώς δίπλα του όταν διαβάζει;»
Πολλές φορές οι γονείς βρίσκονται αντιμέτωποι με το παραπάνω ερώτημα. Όταν μάλιστα το παιδί ζητά επίμονα την παρουσία τους κατά το διάβασμα ή δυσκολεύεται να συγκεντρωθεί μόνο του, τότε καταφεύγουν στη λύση του να κάθονται μαζί του καθ’ όλη τη διάρκεια της σχολικής μελέτης.
Παρ’ όλ’ αυτά, η διακριτική και επικουρική παρουσία του γονέα είναι αυτή που θα βοηθήσει τελικά τον μαθητή να είναι υπεύθυνος για τις σχολικές του υποχρεώσεις και ν’ αυτονομηθεί σταδιακά. Φυσικά ο βαθμός της παρουσίας και συμμετοχής του γονιού ποικίλει και μπορεί να μην είναι πάντα σταθερός τόσο σε ποιότητα όσο και ποσότητα. Εξαρτάται, μεταξύ άλλων, από την ηλικία του παιδιού, το γνωστικό του επίπεδο, τις τυχόν μαθησιακές του δυσκολίες και τη σχέση μεταξύ γονέα – παιδιού.
«Διαβάζουμε καθημερινά πολλές ώρες, είναι σωστό;»
Πολύς χρόνος διαβάσματος δεν σημαίνει απαραίτητα μεγάλη αποτελεσματικότητα και καλή απόδοση. Μάλιστα, από ένα σημείο και μετά, η φυσική και πνευματική κούραση, ίσως ο εκνευρισμός κι η απογοήτευση, εφόσον δεν έχει ολοκληρωθεί το διάβασμα, φέρνουν ακριβώς τα αντίθετα αποτελέσματα.
Ένα καθημερινό πρόγραμμα μαθημάτων με την αντίστοιχη επιθυμητή ώρα διαβάσματος κατά προσέγγιση, μια λίστα των ασκήσεων της ημέρας στην οποία ο μαθητής μπορεί να τσεκάρει όταν τελειώνει την κάθε άσκηση και συχνά αλλά σύντομα διαλείμματα καθ’ όλη τη διάρκεια του διαβάσματος, όλα αυτά, μπορούν να συνεισφέρουν σε ένα αποδοτικό και σωστό διάβασμα.
Σε κάθε περίπτωση, επικοινωνώντας με τον δάσκαλο μπορείτε να μάθετε τον ιδανικό χρόνο διαβάσματος που αντιστοιχεί στην τάξη του παιδιού σας. Εφόσον υπάρχει μεγάλη απόκλιση μεταξύ επιθυμητού και πραγματικού χρόνου, είναι καλό να αναζητήσετε περαιτέρω συμβουλές και καθοδήγηση.
«Τι να κάνω όταν αρνείται να διαβάσει;»
Όταν έρχεται η ώρα του διαβάσματος, η αντίδραση, η δυσαρέσκεια και η άρνηση είναι συμπεριφορές του παιδιού με τις οποίες ο γονιός μπορεί να έρθει αντιμέτωπος συχνά, ή λιγότερο συχνά. Εάν ο μαθητής δυσκολεύεται να αποδώσει σε ορισμένα μαθήματα ή να συγκεντρωθεί, τότε οι παραπάνω συμπεριφορές πολύ πιθανόν να εμφανίζονται συχνά.
Και εδώ η επικοινωνία με τον δάσκαλο προκειμένου να γνωρίζει ο γονιός τη μαθησιακή εικόνα του παιδιού στο σχολείο και η περαιτέρω έγκυρη πληροφόρηση και γνώση σχετικά με τον αποτελεσματικό τρόπο διαβάσματος στο σπίτι ή τις τυχόν μαθησιακές δυσκολίες του παιδιού κρίνονται ιδιαίτερα χρήσιμές και βοηθητικές.
Τις περισσότερες φορές όταν ο μαθητής αρνείται να διαβάσει είναι είτε λόγω κάποιων μαθησιακών δυσκολιών που αντιμετωπίζει, είτε λόγω έλλειψης ενδιαφέροντος και κινήτρου.
Συνεπώς, οι γονείς είναι σκόπιμο και ωφέλιμο να διατηρούν ανοιχτό το κανάλι επικοινωνίας με το παιδί τους και να είναι πρόθυμοι να ακούσουν ό,τι το απασχολεί και το προβληματίζει με υπομονή και κατανόηση. Επίσης, σημαντικό είναι να δίνουν οι γονείς με κάθε ευκαιρία στο παιδί να καταλάβει πόσο και πώς ωφελείται το ίδιο μέσα από την κάθε μαθησιακή διαδικασία.
Τελικά, είναι μέγιστης σημασίας να αισθανθεί το παιδί σας πως βρίσκεστε δίπλα του για να το βοηθήσετε, να το στηρίξετε και να το ενθαρρύνετε να προχωρήσει στη σχολική του σταδιοδρομία εκφράζοντας όλο του το γνωστικό δυναμικό.
http://www.ikidcenters.com
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ
Οι μαθησιακές δυσκολίες υπάρχουν από τότε που οι άνθρωποι έπρεπε να επεξεργάζονται πληροφορίες και να μαθαίνουν. Οι μαθησιακές δυσκολίες γίνονταν όλο και πιο γνωστές…
Με το πέρασμα του χρόνου καθώς η κοινωνία μας δίνει ολοένα και μεγαλύτερη έμφαση στη μάθηση και την εκπαίδευση.
Οι μαθησιακές δυσκολίες εμφανίζονται με πολλές μορφές … οπτική, ακουστική, κινητικού ελέγχου, δυσκολία στην επικοινωνία ,στη λογική επεξεργασία πληροφοριών, κ.λ.π. Η αποτελεσματική αντιμετώπισή τους πρέπει να περιλαμβάνει μια ολιστική προσέγγιση η οποία να λαμβάνει υπόψη της τις εκπαιδευτικές, σωματικές, ψυχολογικές και ιατρικές ανάγκες του κάθε παιδιού ξεχωριστά.
«Ειδική μαθησιακή δυσκολία είναι μια διαταραχή η οποία πλήττει μία ή και περισσότερες από τις βασικές ψυχολογικές διαδικασίες που εμπλέκονται στην κατανόηση ή την χρήση της γλώσσας, προφορική ή γραπτή, και μπορεί να εκδηλωθεί σαν αδυναμία του παιδιού στο να ακούει, να σκέφτεται, να μιλάει, να γράφει, να προφέρει τις λέξεις, ή να εκτελεί μαθηματικούς υπολογισμούς. Ο όρος περιλαμβάνει καταστάσεις όπως αντιληπτικές διαταραχές, εγκεφαλική βλάβη, ελάχιστη εγκεφαλική δυσλειτουργία, δυσλεξία και εξελικτική αφασία.. Στην κατηγορία της ειδικής μαθησιακής δυσκολίας δεν περιλαμβάνονται τα παιδιά που παρουσιάζουν μαθησιακά προβλήματα που οφείλονται κατά κύριο λόγο σε οπτικές, ακουστικές, ή κινητικές αναπηρίες, σε νοητική υστέρηση σε συναισθηματικές διαταραχές, ή σε μειονεκτικό περιβάλλον, περιοριστικές πολιτισμικές ή οικονομικές συνθήκες».
Κάθε παιδί, έφηβος, ή ενήλικος με μαθησιακή δυσκολία είναι μοναδικός. Παρουσιάζει διαφορετικό συνδυασμό και σοβαρότητα προβλημάτων. Είναι ένα άτομο με μία, ή περισσότερες σημαντικές ελλείψεις στις βασικές διαδικασίες μάθησης.
Το άτομο που παρουσιάζει μαθησιακές δυσκολίες έχει συνήθως νοημοσύνη μέσου όρου, ή πάνω από τον μέσο όρο. Παρόλα αυτά, για κάποιον γνωστό ή άγνωστο λόγο υπάρχει ένα χάσμα ανάμεσα στο δυναμικό του ατόμου (τι θα μπορούσε δυνητικά να πετύχει), και στο τι πραγματικά πετυχαίνει στη ζωή του.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΗΣ ΔΥΣΚΟΛΙΑΣ
Στα συμπτώματα των μαθησιακών δυσκολιών περιλαμβάνονται μια μεγάλη γκάμα από χαρακτηριστικά που επηρεάζουν την ανάπτυξη και τα επιτεύγματα του παιδιού. Πρέπει να σημειωθεί ότι κάποια απ’αυτά τα συμπτώματα μπορεί να παρουσιαστούν σε όλα τα παιδιά σε κάποιο στάδιο της ανάπτυξής τους. Εκείνο που πρέπει να θυμόμαστε είναι ότι το άτομο με ειδική μαθησιακή δυσκολία εμφανίζει μία ομάδα από συμπτώματα που συνοδεύουν το παιδί στην εξελικτική του πορεία και δεν εξαφανίζονται με το πέρασμα του χρόνου. Τα πιο συχνά συμπτώματα είναι: διάσπαση προσοχής, φτωχή μνήμη, δυσκολία στο να ακολουθεί οδηγίες, δυσκολία στο να ξεχωρίζει μεταξύ τους τα γράμματα, τους αριθμούς, και τους ήχους, περιορισμένη αναγνωστική ικανότητα, προβλήματα στον οπτικο-κινητικό συντονισμό, δυσκολία στη σειροθέτηση (π.χ. ακολουθία των ημερών της εβδομάδας, των μηνών του χρόνου, κ.λ.π.), αποδιοργάνωση, και πολλά άλλα προβλήματα που μπορεί να το επηρεάζουν. Ένας πιο εκτεταμένος κατάλογος συμπτωμάτων περιλαμβάνει τα εξής:
• Συμπεριφορά που διαφέρει από μέρα σε μέρα
• Μη αναμενόμενη/ακατάλληλη συμπεριφορά σε καθημερινές καταστάσεις (π..χ. κοινωνικές περιστάσεις)
• Υπερκινητικότητα, δεν μπορεί να συγκεντρώσει το ενδιαφέρον του σε κάτι για πολλή ώρα, εύκολα αποσπάται
• Μπορεί να λεει κάτι και να εννοεί κάτι άλλο
• Δυσκολεύεται να πειθαρχήσει
• Δεν προσαρμόζεται όταν απαιτείται αλλαγή
• Ανώριμη ομιλία
• Δεν ακούει και δεν θυμάται καλά
• Δεν μπορεί να ακολουθήσει οδηγίες που προέρχονται από διαφορετικές πηγές
• Εύκολα ξεχνάει
• Έχει δυσκολία στο να οριοθετηθεί χρονικά και να ξεχωρίσει το αριστερό από το δεξί
• Έχει πρόβλημα στο να ονομάσει οικεία/γνώριμα πρόσωπα και πράγματα
• Έχει δυσκολία στο να προφέρει λέξεις
• Δυσκολεύεται στη γραφή
• Αντιστρέφει γράμματα ή τα βάζει σε λάθος θέση – π.χ. «θ» αντί «β», ε αντί 3, κ.λ.π
• Δυσκολεύεται ιδιαίτερα στην ανάγνωση
• Δεν μπορεί να οργανώσει εύκολα τον χρόνο του και να συντονίσει τις ενέργειές του για την επίτευξη κάποιου στόχου
• Δυσκολεύεται να κατανοήσει λέξεις ή έννοιες
• Έχει καθυστερημένη γλωσσική ανάπτυξη
• Έχει καθυστερημένη (αδρά ή λεπτή) κινητική ανάπτυξη
• Παρορμητικότητα
Εάν κάποιο άτομο παρουσιάζει μόνο μερικά από τα παραπάνω συμπτώματα δεν σημαίνει απαραίτητα ότι έχει ειδική μαθησιακή δυσκολία, αφού οι περισσότεροι άνθρωποι εμφανίζουν περιστασιακά λίγα από αυτά τα συμπτώματα κάποια στιγμή στη ζωή τους. Όταν όμως κάποιος παρουσιάζει αρκετά από τα παραπάνω τότε ίσως χρειάζεται να εξετασθεί το ενδεχόμενο της μαθησιακής δυσκολίας.
Όλοι έχουμε ζήσει καταστάσεις, όπου χάσαμε τη συγκέντρωσή μας: σε επαγγελματικές συνεντεύξεις, όταν ξαφνικά μπερδεύουμε τα λόγια μας, στην οδήγηση, όταν παραλίγο να προκαλέσουμε ατύχημα, ή το βράδυ, όταν κουρασμένοι διαβάζουμε τρεις φορές το άρθρο για να καταλάβουμε. Κι ακόμα - τι ντροπή! - όταν το πεντάχρονο παιδάκι μας βρίσκει το σωστό ζευγάρι σε παιχνίδι μνήμης, στο μισό χρόνο απ' ό,τι οποιοσδήποτε ενήλικας.
Θα πρέπει, λοιπόν, να έχουμε υπ' όψη ότι η συγκέντρωση είναι μια πολύ κουραστική υπόθεση, ιδιαίτερα αν μια συγκεκριμένη δραστηριότητα δε μας ενδιαφέρει καθόλου. Κάποια παιδιά δυσκολεύονται να συγκεντρωθούν και, κατ' επέκταση, δυσκολεύονται στη μάθηση, επειδή τους λείπει μια πολύ σημαντική εμπειρία: η ένταση που νιώθει κανείς όταν έχει "πιάσει το νόημα". Αυτά τα παιδιά δε γνωρίζουν το έντονο συναίσθημα της ικανοποίησης που μπορεί να προσφέρει η απάντηση μιας ερώτησης, η επιτυχία σ' ένα διαγώνισμα ή λύση ενός προβλήματος.
Η συγκέντρωση είναι το πρώτο βήμα στην πορεία για τέτοιου είδους εμπειρίες προσωπικής επιτυχίας. Μόνο όταν τα παιδιά μάθουν να επικεντρώνουν την προσοχή τους και να φιλτράρουν τους παράγοντες που τη διαταράσσουν, θα μπορέσουν να εξαντλήσουν όλο το δυναμικό τους σε ευφυΐα, γνώση και δημιουργικότητα.
Η συγκέντρωση σχετίζεται με βασικές αρχές - τη ζωή με την ποικιλία της, την αυτο-αντίληψη σ' έναν κόσμο γεμάτο εξωτερικά ερεθίσματα, τους στόχους, την προσπάθεια, την αφοσίωση. Η συγκέντρωση είναι μία από τις προκλήσεις στην πορεία προς την ενηλικίωση και μας ακολουθεί σε όλη μας τη ζωή ως βασική αρετή.
Θα πρέπει, λοιπόν, να έχουμε υπ' όψη ότι η συγκέντρωση είναι μια πολύ κουραστική υπόθεση, ιδιαίτερα αν μια συγκεκριμένη δραστηριότητα δε μας ενδιαφέρει καθόλου. Κάποια παιδιά δυσκολεύονται να συγκεντρωθούν και, κατ' επέκταση, δυσκολεύονται στη μάθηση, επειδή τους λείπει μια πολύ σημαντική εμπειρία: η ένταση που νιώθει κανείς όταν έχει "πιάσει το νόημα". Αυτά τα παιδιά δε γνωρίζουν το έντονο συναίσθημα της ικανοποίησης που μπορεί να προσφέρει η απάντηση μιας ερώτησης, η επιτυχία σ' ένα διαγώνισμα ή λύση ενός προβλήματος.
Η συγκέντρωση είναι το πρώτο βήμα στην πορεία για τέτοιου είδους εμπειρίες προσωπικής επιτυχίας. Μόνο όταν τα παιδιά μάθουν να επικεντρώνουν την προσοχή τους και να φιλτράρουν τους παράγοντες που τη διαταράσσουν, θα μπορέσουν να εξαντλήσουν όλο το δυναμικό τους σε ευφυΐα, γνώση και δημιουργικότητα.
Η συγκέντρωση σχετίζεται με βασικές αρχές - τη ζωή με την ποικιλία της, την αυτο-αντίληψη σ' έναν κόσμο γεμάτο εξωτερικά ερεθίσματα, τους στόχους, την προσπάθεια, την αφοσίωση. Η συγκέντρωση είναι μία από τις προκλήσεις στην πορεία προς την ενηλικίωση και μας ακολουθεί σε όλη μας τη ζωή ως βασική αρετή.
Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε να συγκεντρωθεί σωστά το παιδί μας;
Τρόποι σωστής συγκέντρωσης
Ανατροφή μέσα σε ατμόσφαιρα ηρεμίας
Καλή είναι βέβαια η θεωρία, αλλά δεν υπάρχει έστω ένας γονέας που να μην έχει παραδεχτεί ότι παρά τις καλές προθέσεις του, πολλές φορές δεν μπορεί να συγκρατήσει τα νεύρα του, σε θέματα που αφορούν την ανατροφή των παιδιών. Ανθρώπινο το λάθος.
Εκείνο, όμως, που έχει σημασία, είναι να δίνουν οι γονείς στα παιδιά τους τη σιγουριά πως, άσχετα με τις διαφωνίες τους, τα αγαπούν και θα είναι πάντα στο πλευρό τους. Το εξωτερικό στρες προκαλεί εσωτερικό. Η επιθετικότητα και το άγχος αφήνουν πίσω τους ένα βιοχημικό μοτίβο, το οποίο σταθεροποιείται καλύτερα όσο νωρίτερα δημιουργείται στη ζωή.
Ανατροφή μέσα σε ατμόσφαιρα ηρεμίας
Καλή είναι βέβαια η θεωρία, αλλά δεν υπάρχει έστω ένας γονέας που να μην έχει παραδεχτεί ότι παρά τις καλές προθέσεις του, πολλές φορές δεν μπορεί να συγκρατήσει τα νεύρα του, σε θέματα που αφορούν την ανατροφή των παιδιών. Ανθρώπινο το λάθος.
Εκείνο, όμως, που έχει σημασία, είναι να δίνουν οι γονείς στα παιδιά τους τη σιγουριά πως, άσχετα με τις διαφωνίες τους, τα αγαπούν και θα είναι πάντα στο πλευρό τους. Το εξωτερικό στρες προκαλεί εσωτερικό. Η επιθετικότητα και το άγχος αφήνουν πίσω τους ένα βιοχημικό μοτίβο, το οποίο σταθεροποιείται καλύτερα όσο νωρίτερα δημιουργείται στη ζωή.
Δώστε στο παιδί να καταλάβει ότι δεν υπάρχει λόγος να νιώθει άγχος μήπως αποτύχει σε κάτι, διότι εσείς το δέχεστε με όλα τα καλά και τα κακά του.
Δείξτε ενδιαφέρον για τον κόσμο του παιδιού σας, χωρίς όμως να του επιβάλλεστε. Πρέπει να μάθει να γίνει ανεξάρτητος και υπεύθυνος άνθρωπος.
Δημιουργήστε για το παιδί σας χώρο, όπου θα μπορεί να παίζει και να ζει τις προσωπικές του φαντασιώσεις.
Καθορίστε σαφείς κανονισμούς που θα ισχύουν για όλη την οικογένεια.
Πάρτε το παιδί σας στα σοβαρά. Οι μικροί άνθρωποι μπορεί να έχουν πολύ μεγάλες ανησυχίες.
Οικογενειακή θαλπωρή
Κρίσεις της οικογένειας, όπως, για παράδειγμα, οικονομικά προβλήματα, καβγάδες, χωρισμοί ή απώλεια κάποιου συγγενή, δημιουργούν στα παιδιά ανασφάλεια και μπορούν να καταστρέψουν τις ευαίσθητες συναισθηματικές ισορροπίες του. Ωστόσο, οι κρίσεις δεν μπορούν να αποφευχθούν πάντα και μπορούν να πλήξουν ανά πάσα στιγμή οποιαδήποτε οικογένεια. Γι' αυτό είναι πολύ σημαντικό να δημιουργηθεί ένα σταθερό πλαίσιο που να αντέχει και σε εποχές αστάθειας. Προς αυτή την κατεύθυνση βοηθούν η τάξη και οι τελετουργίες.
Κρίσεις της οικογένειας, όπως, για παράδειγμα, οικονομικά προβλήματα, καβγάδες, χωρισμοί ή απώλεια κάποιου συγγενή, δημιουργούν στα παιδιά ανασφάλεια και μπορούν να καταστρέψουν τις ευαίσθητες συναισθηματικές ισορροπίες του. Ωστόσο, οι κρίσεις δεν μπορούν να αποφευχθούν πάντα και μπορούν να πλήξουν ανά πάσα στιγμή οποιαδήποτε οικογένεια. Γι' αυτό είναι πολύ σημαντικό να δημιουργηθεί ένα σταθερό πλαίσιο που να αντέχει και σε εποχές αστάθειας. Προς αυτή την κατεύθυνση βοηθούν η τάξη και οι τελετουργίες.
Δημιουργήστε ένα κλίμα σταθερότητας με τελετουργικές συνήθειες, όπως το μεσημεριανό για όλη την οικογένεια ή διάβασμα κάποιου βιβλίου πριν τον ύπνο.
Μια καθαρά δομημένη μέρα δίνει στο παιδί ένα σημαντικό προσανατολισμό. Αν γνωρίζει τις εργασίες και τις υποχρεώσεις θα τις εκτελέσει πιο εύκολα. Για παράδειγμα, οι σχολικές εργασίες στο σπίτι γίνονται πάντα σε μια συγκεκριμένη ώρα.
Τα σταθερά πρόσωπα αναφοράς είναι σημαντικά, δεν πρέπει να αφήνετε το παιδί κάθε φορά και σε διαφορετικό άτομο.
Φροντίστε να έχει φίλους το παιδί σας, οργανώνοντας πάρτι γενεθλίων ή άλλες δραστηριότητες.
Ένα κατοικίδιο ζωάκι μπορεί να γίνει βασικός φίλος του παιδιού και συγχρόνως να το βοηθήσει να αναλαμβάνει ευθύνες.
Επαρκής ύπνος
Σύμφωνα με μελέτες, 1 στα 6 παιδιά υποφέρει από διαταραχές του ύπνου. Τα παιδιά, όμως, χρειάζονται ύπνο καλής ποιότητας για τη σωματική και ψυχική τους ανάπτυξη. Φροντίστε, λοιπόν, τα παιδιά σας να κοιμούνται 9-10 ώρες καθημερινά.
Σύμφωνα με μελέτες, 1 στα 6 παιδιά υποφέρει από διαταραχές του ύπνου. Τα παιδιά, όμως, χρειάζονται ύπνο καλής ποιότητας για τη σωματική και ψυχική τους ανάπτυξη. Φροντίστε, λοιπόν, τα παιδιά σας να κοιμούνται 9-10 ώρες καθημερινά.
Προσπαθήστε να βρείτε το βιορυθμό του παιδιού σας και να απομακρύνετε παράγοντες ενόχλησής του.
Ορίστε σταθερή ώρα που θα πέφτει το παιδί σας για ύπνο.
Απαγορεύστε την τηλεόραση στο παιδικό δωμάτιο, καθώς, ακόμα και σαν πηγή ηλεκτρομαγνητικού πεδίου, αποτελεί παράγοντα ενόχλησης.
Μία ώρα πριν πάει στο κρεβάτι, το παιδί δε θα πρέπει να βλέπει τηλεόραση, να παίζει σε ηλεκτρονικό υπολογιστή ή να κάνει κάποια εργασία.
Φροντίστε το παιδί σας να έχει αρκετό χρόνο για να ξυπνήσει το πρωί.
Διαβάστε κάτι στο παιδί σας πριν πάει για ύπνο, πρόκειται για μια διαδικασία που χαλαρώνει και βοηθά τον εγκέφαλο να δημιουργήσει νέες διασυνδέσεις, σημαντικές για τη συγκέντρωση.
Αν το παιδί σας δυσκολεύεται να κοιμηθεί, δοκιμάστε ένα ποτήρι ζεστό γάλα ή χαμομήλι ή μπορείτε να κάνετε μαζί του μερικές χαλαρωτικές ασκήσεις.
Περισσότερη κίνηση
Η σωματική κίνηση είναι σημαντική για το μεταβολισμό ολόκληρου του οργανισμού. Απ' αυτήν εξαρτάται, επίσης, η λειτουργία του εγκεφάλου, ο οποίος οξυγονώνεται καλύτερα. Επιπλέον, η κίνηση, όχι μόνο βοηθά στην καλύτερη κυκλοφορία του αίματος, αλλά μειώνει το στρες κι επιδρά στους νευροδιαβιβαστές του σώματος (ενισχύουν το κίνητρο και τη δραστηριότητα).
Η σωματική κίνηση είναι σημαντική για το μεταβολισμό ολόκληρου του οργανισμού. Απ' αυτήν εξαρτάται, επίσης, η λειτουργία του εγκεφάλου, ο οποίος οξυγονώνεται καλύτερα. Επιπλέον, η κίνηση, όχι μόνο βοηθά στην καλύτερη κυκλοφορία του αίματος, αλλά μειώνει το στρες κι επιδρά στους νευροδιαβιβαστές του σώματος (ενισχύουν το κίνητρο και τη δραστηριότητα).
Φροντίστε το παιδί σας να παίζει καθημερινά, αν είναι δυνατόν, έξω στη φύση και στον καθαρό αέρα.
Αν δεν υπάρχει χώρος για παιχνίδι, παροτρύνετέ το να διαλέξει ένα άθλημα, με το οποίο θα ασχολείται τακτικά. Η άθληση είναι ευχάριστη, υγιεινή και δημιουργεί ένα επιπλέον κίνητρο για επιδόσεις.
Γίνετε πρότυπο προς μίμηση, παίρνοντας το ποδήλατο αντί το αυτοκίνητο, χρησιμοποιήστε τη σκάλα αντί το ασανσέρ κλπ.
Αφήστε το παιδί να διαλέξει τη στάση που προτιμά να κάθεται και να κάνει τις εργασίες του, εφόσον σ' αυτή τη στάση δεν αποσπάται η προσοχή του.
Αν πρόκειται να αγοράσετε έπιπλα, ελέγξτε τη δυνατότητα κίνησης και ρύθμισής τους.
Αν διαπιστώσετε πολύ μεγάλες διαταραχές της συγκέντρωσης, ζητήστε τη βοήθεια ενός εργοθεραπευτή, ο οποίος μπορεί να δείξει σ' εσάς και στο παιδί σας ασκήσεις για τη βελτίωση του συντονισμού σώματος - εγκεφάλου.
Μικρές κινήσεις μπορούν να έχουν μεγάλα αποτελέσματα, όπως, για παράδειγμα, το να μάθει ένα μουσικό όργανο, διότι εκπαιδεύει τη συντονισμένη κίνηση των πιο διαφορετικών μελών του σώματος, κάτι που αυξάνει την αντοχή και την ικανότητα της συγκέντρωσης.
Μέθοδοι σωστής συγκέντρωσης
Υγιεινή διατροφή
Σύμφωνα με έρευνες, παιδιά που έχουν προγευματίσει πριν πάνε σχολείο είναι πολύ πιο συγκεντρωμένα από εκείνα που πηγαίνουν νηστικά στο μάθημα. Η διατροφή πρέπει να περιλαμβάνει πολλά φρούτα, λαχανικά και δημητριακά. Αυτά δίνουν στον εγκέφαλο και στο σώμα ενέργεια για περισσότερο χρόνο, καθώς αποτελούνται από υδατάνθρακες, με μακριές αλυσίδες γλυκόζης, οι οποίοι καίγονται με αργούς ρυθμούς από τον οργανισμό. Το ίδιο ισχύει και για τη σοκολάτα, εφόσον η αναλογία της σε κακάο είναι τουλάχιστον 70%. Τέλος, τα συμπληρώματα διατροφής δεν μπορούν να αντικαταστήσουν ένα ισορροπημένο πρόγραμμα διατροφής, σε ορισμένες περιπτώσεις, όμως, βοηθούν στην αντιμετώπιση διαταραχών της συγκέντρωσης.
Σύμφωνα με έρευνες, παιδιά που έχουν προγευματίσει πριν πάνε σχολείο είναι πολύ πιο συγκεντρωμένα από εκείνα που πηγαίνουν νηστικά στο μάθημα. Η διατροφή πρέπει να περιλαμβάνει πολλά φρούτα, λαχανικά και δημητριακά. Αυτά δίνουν στον εγκέφαλο και στο σώμα ενέργεια για περισσότερο χρόνο, καθώς αποτελούνται από υδατάνθρακες, με μακριές αλυσίδες γλυκόζης, οι οποίοι καίγονται με αργούς ρυθμούς από τον οργανισμό. Το ίδιο ισχύει και για τη σοκολάτα, εφόσον η αναλογία της σε κακάο είναι τουλάχιστον 70%. Τέλος, τα συμπληρώματα διατροφής δεν μπορούν να αντικαταστήσουν ένα ισορροπημένο πρόγραμμα διατροφής, σε ορισμένες περιπτώσεις, όμως, βοηθούν στην αντιμετώπιση διαταραχών της συγκέντρωσης.
Προσπαθήστε, κατά το δυνατόν, να κάθεστε όλοι μαζί στο τραπέζι.
Προτιμάτε μια ποικιλία φρέσκων και ποιοτικών τροφών.
Φαγητά fast food (π.χ. σουβλάκι) και σνακ (π.χ. γκοφρέτες, τσιπς, αναψυκτικά), παχαίνουν και δεν περιέχουν σχεδόν κανένα θρεπτικό συστατικό. Ανεβάζουν απότομα το σάκχαρο στο αίμα, αλλά αυτή η ενέργεια χάνεται σύντομα, με αποτέλεσμα το παιδί να αισθάνεται κουρασμένο.
Μάθετε στο παιδί σας να μην τρώει κάθε τόσο μικρές λιχουδιές και αν το κάνει ας προτιμήσει τα φρούτα.
Φροντίστε να προγευματίζει το παιδί σας με ηρεμία.
Ένα ιδανικό κολατσιό για το σχολείο μπορεί να περιλαμβάνει τα εξής: ψωμάκι με αγγούρι, τυρί και ντομάτα, καρότο, κάποιο φρούτο εποχής κι ένα γιαουρτάκι.
Συμφωνήστε με το παιδί σας πότε μπορεί να τρώει γλυκά αρτοσκευάσματα στο σχολείο.
Φροντίστε να πίνει το παιδί σας αρκετά υγρά κατά τη διάρκεια της μέρας.
Τα συμπληρώματα διατροφής είναι καλό να αποφεύγονται και να προτιμάται ένα ισορροπημένο πρόγραμμα διατροφής. Αν θεωρηθούν απαραίτητα, πρέπει να χορηγούνται μόνο ύστερα από συμβουλή γιατρού.
Σωστή χρήση των ΜΜΕ
Ο εγκέφαλος λειτουργεί ιδιαίτερα καλά όταν δέχεται, εναλλακτικά, θετικά ερεθίσματα και φάσεις ηρεμίας, κατά τις οποίες τα παιδιά έχουν το περιθώριο να κάνουν τις δικές τους σκέψεις. Ωστόσο, ο προσωπικός ρυθμός και η ιδιαίτερη δημιουργικότητα επηρεάζονται απ' την υπέρμετρη χρήση των ΜΜΕ.
Τα ψηφιακά ΜΜΕ ασκούν έντονη επίδραση σε παιδιά και εφήβους, αφού μαθαίνουν να λειτουργούν μέσα από ένα μοτίβο συγκέντρωσης που δε γνωρίζει καμιά οργάνωση ή αναμονή, παρά πηδάει απ' το ένα ερέθισμα στο άλλο και ζητά άμεσα αποτελέσματα. Για παράδειγμα, παιδιά που ασχολούνται με πολλά ηλεκτρονικά μέσα ταυτόχρονα, δεν ανέχονται εικόνες ή λογικές αλληλουχίες που διαρκούν πάνω από 8 δευτερόλεπτα - χρόνος πολύ μικρότερος απ' τον απαραίτητο για την κατανόηση μιας πολύπλοκης πρότασης.
Επιπλέον, τα ΜΜΕ - κυρίως τα οπτικοακουστικά - μεταφέρουν ισχυρά συναισθήματα.
Επίσης, κάποια παιδιά, όπως έδειξαν έρευνες, αποσύρονται με τη βοήθεια των ψηφιακών μέσων σ' ένα φανταστικό κόσμο ή απομονώνονται, ενώ άλλα αναζητούν κοινωνική επαφή μέσα στον εικονικό χώρο επικοινωνίας.
Ο εγκέφαλος λειτουργεί ιδιαίτερα καλά όταν δέχεται, εναλλακτικά, θετικά ερεθίσματα και φάσεις ηρεμίας, κατά τις οποίες τα παιδιά έχουν το περιθώριο να κάνουν τις δικές τους σκέψεις. Ωστόσο, ο προσωπικός ρυθμός και η ιδιαίτερη δημιουργικότητα επηρεάζονται απ' την υπέρμετρη χρήση των ΜΜΕ.
Τα ψηφιακά ΜΜΕ ασκούν έντονη επίδραση σε παιδιά και εφήβους, αφού μαθαίνουν να λειτουργούν μέσα από ένα μοτίβο συγκέντρωσης που δε γνωρίζει καμιά οργάνωση ή αναμονή, παρά πηδάει απ' το ένα ερέθισμα στο άλλο και ζητά άμεσα αποτελέσματα. Για παράδειγμα, παιδιά που ασχολούνται με πολλά ηλεκτρονικά μέσα ταυτόχρονα, δεν ανέχονται εικόνες ή λογικές αλληλουχίες που διαρκούν πάνω από 8 δευτερόλεπτα - χρόνος πολύ μικρότερος απ' τον απαραίτητο για την κατανόηση μιας πολύπλοκης πρότασης.
Επιπλέον, τα ΜΜΕ - κυρίως τα οπτικοακουστικά - μεταφέρουν ισχυρά συναισθήματα.
Επίσης, κάποια παιδιά, όπως έδειξαν έρευνες, αποσύρονται με τη βοήθεια των ψηφιακών μέσων σ' ένα φανταστικό κόσμο ή απομονώνονται, ενώ άλλα αναζητούν κοινωνική επαφή μέσα στον εικονικό χώρο επικοινωνίας.
Μην απαγορεύετε τη χρήση ΜΜΕ, ορίστε όμως σαφείς κανονισμούς και χρονικά όρια.
Γίνετε εσείς πρότυπο για τα παιδιά και μην αφήνετε την τηλεόραση ανοιχτή να παίζει όλη μέρα.
Ενδιαφερθείτε για το πώς χρησιμοποιούν τα παιδιά σας τα ΜΜΕ και συζητήστε μαζί τους.
Απαγορεύστε την τηλεόραση στο παιδικό δωμάτιο. Δεν έχει καμία θέση εκεί.
Η ώρα που παίζουν στον υπολογιστή τα παιδιά σχολικής ηλικίας δεν πρέπει να ξεπερνά τη μισή ώρα την ημέρα.
Μια ώρα πριν τον ύπνο, τα παιδιά καλό είναι να σταματάνε να βλέπουν τηλεόραση ή να παίζουν με τον ηλεκτρονικό υπολογιστή.
Για εξισορρόπηση των οπτικοακουστικών ερεθισμάτων που δέχεται απ' τα ηλεκτρονικά μέσα, βρείτε μια ασχολία που να ενεργοποιεί την αίσθηση, την αφή και το κράτημα.
Παίξτε μαζί με το παιδί σας ή μοιραστείτε μια ασχολία. Ο χρόνος αυτός θα είναι για το παιδί σας η πολυτιμότερη εμπειρία.
Μάθετε να χρησιμοποιείτε κι εσείς τα ψηφιακά μέσα.
Διαλείμματα και ξεκούραση
Η χαλάρωση χωρίς κανένα σκοπό, δεν είναι τόσο εύκολη στις μέρες μας. Τα σύγχρονα παιδιά εκνευρίζονται γρήγορα αν δεν τρέχει κανένα πρόγραμμα μπροστά στα μάτια τους και πρέπει να μάθουν πρώτα να κάθονται ήσυχα, για να νιώσουν στη συνέχεια τη χαλάρωση που προκαλεί η απραξία. Πειράματα έδειξαν ότι παιδιά που κάνουν διαλείμματα στη διάρκεια της εκτέλεσης εργασιών - ακόμα κι αν αυτό σημαίνει λιγότερο χρόνο για την εργασία - κάνουν λιγότερα λάθη.
Η χαλάρωση χωρίς κανένα σκοπό, δεν είναι τόσο εύκολη στις μέρες μας. Τα σύγχρονα παιδιά εκνευρίζονται γρήγορα αν δεν τρέχει κανένα πρόγραμμα μπροστά στα μάτια τους και πρέπει να μάθουν πρώτα να κάθονται ήσυχα, για να νιώσουν στη συνέχεια τη χαλάρωση που προκαλεί η απραξία. Πειράματα έδειξαν ότι παιδιά που κάνουν διαλείμματα στη διάρκεια της εκτέλεσης εργασιών - ακόμα κι αν αυτό σημαίνει λιγότερο χρόνο για την εργασία - κάνουν λιγότερα λάθη.
Προγραμματίστε συνειδητά κάποια διαλείμματα κάθε μέρα.
Βοηθήστε το παιδί σας να κατανείμει σωστά το χρόνο του, ενσωματώνοντας στο πρόγραμμα μικρά διαλείμματα.
Αν το παιδί σας δεν μπορεί να χαλαρώσει, κάντε μαζί του κάποια σχετική εκπαίδευση.
